Jeszcze w październiku ubiegłego roku, naukowcy odkryli dziwny sygnał radiowy z galaktycznego centrum Drogi Mlecznej. Transmisja znikała, a następnie pojawiała się w niemal losowych interwałach. Zdaniem Zitenga Wang'a, doktoranta na Wydziale Fizyki Uniwersytetu w Sydney, który analizował dane zebrane przez australijski radioteleskop ASKAP, jego źródłem jest jeden punkt, a sam sygnał powtórzył się ponad 2 miliony razy.

 

Wspomniany obiekt, emitował potężne fale radiowe przez cały rok 2020, a jego nieregularna struktura, jak również spolaryzowana emisja radiowa, nie przypominały wcześniejszych transmisji. Tego dziwnego sygnału, nie można było wykryć w świetle rentgenowskim, widzialnym ani podczerwonym. Ostatecznie, sygnał radiowy zniknął, mimo że naukowcy nasłuchiwali go przez kilka miesięcy, za pomocą dwóch różnych radioteleskopów.

 

Najdziwniejsze jest jednak to, że ten sam sygnał niespodziewanie pojawił się ponownie, w około rok po jego pierwszym odkryciu. W tym wypadku, zanikł w zaledwie dzień później, co zdaniem badaczy wskazuje na to, że nie jest to zwykła martwa gwiazda. Zespół przesłał swoje dane innym radioastronomom, prosząc o teorie na temat zagadkowych odczytów. Badacze załamali ręce informując zgodnie, że nigdy wcześniej nie wykryli czegoś takiego.

 

 

Wniosek naukowców jest więc następujący. Nowe odkrycie jest narazie niemożliwe do zidentyfikowania oraz może należeć do niejasnej kategorii tajemniczych sygnałów z jądra Drogi Mlecznej. Nauka określa je mianem GCRT(galactic center radio transients), a przed sygnałem z 2020 roku, zidentyfikowano tylko trzy takie obiekty. GCRT są tajemnicą od dziesięcioleci i nikt tak naprawdę nie wie, jaki rodzaj gwiazdy wytworzyłby te unikalne sygnały. Nie jest to zresztą szczególnie spójna grupa obiektów, a każdy GCRT jest nieco inny.

 

Prowadzi to niektórych badaczy do wniosku, że zaklasyfikowane w ten sposób sygnały, nie muszą pochodzić od tego samego typu obiektu. Nauka, póki co wyczerpała potencjalne wyjaśnienia dla zagadkowego sygnału z 2020 roku. Zespół profesor Tary Murphy, który zajmował się analizą tych danych, pewien tylko jednego. Odkryte sygnały nie pochodzą od obcej cywilizacji technicznej, ponieważ takie transmisje obejmowałyby znacznie węższy zakres częstotliwości, tak jak robią to ludzkie radia.

 

Europejska Agencja Kosmiczna stworzy nawigację satelitarną na Srebrnym Globie. "Księżycowe GPS" zapewni tamtejszym astronautom dokładną informację o ich położeniu i dostarczy funkcje telekomunikacyjne.

 

Zgodnie z założeniami agencji ESA, która pracuje nad projektem o nazwie Moonlight, jeszcze w tej dekadzie na orbitę Księżyca wysłane zostaną satelity. Konstelacja będzie składać się z co najmniej trzech satelitów pozycjonujących i przekaźnikowych, aby zapewnić globalny zasięg. ESA może również umieścić nadajniki na powierzchni Księżyca, aby poprawić dokładność sygnałów nawigacyjnych. Projekt Moonlight jest na etapie badań wykonalności.

 

Agencja ESA zwróciła się do dwóch konsorcjów przemysłowych w Europie, aby określiły, jak powinien wyglądać system nawigacji satelitarnej i telekomunikacji na Księżycu. Pierwsze konsorcjum jest kierowane przez brytyjskiego producenta małych satelitów, firmę Surrey Satellite Technology Limited (SSTL), a drugie - przez włoską firmę Telespazio, zajmującą się systemami kosmicznymi. 

Pomysł Europejskiej Agencji Kosmicznej ma przede wszystkim ułatwić bezzałogowe i załogowe loty na Księżyc, które mają odbyć się w nadchodzących latach. "Księżycowe GPS" zmniejszy ryzyko i obniży koszty misji organizowanych zarówno przez państwowe agencje, jak i prywatne firmy.

 

Projekt Moonlight to także zapowiedź kolonizacji Księżyca. System nawigacji satelitarnej i telekomunikacji pozwoli na sprawną wymianę danych między Srebrnym Globem a Ziemią, a nawet umożliwi organizowanie wideokonferencji z udziałem astronautów na Księżycu i ludzi na Ziemi.

 

Liczba egzoplanet z oceanami może być znacznie wyższa niż wcześniej sądzono. Obliczenia wykazały, że co czwarta planeta może zawierać lodowy lub ciekły ocean.

 

Wewnątrz Układu Słonecznego znajduje się kilka ciał niebieskich, na których naukowcy nie wykluczają istnienia prymitywnych form życia w teraźniejszości lub w przeszłości. Wśród nich są Mars, Ceres, Callisto, Europa, Ganimedes, Enceladus, Tytan, ale mogą również znajdować się pod powierzchnią Dion, Mimasa, Trytona i planetę karłowatą Pluton.

 

Na tych ciałach, obecnie lub z dużym prawdopodobieństwem w przeszłości, istniały płynne oceany zawierające duże objętości ciekłej wody, a także cząsteczki organiczne. Ruch pływowy może powodować ich podgrzewanie, co zdaniem naukowców jest niezbędne do życia. Wszystko to prowadzi naukowców do pytania o to czy istnieje wiele podobnych ciał niebieskich z oceanami w systemach planetarnych innych gwiazd.

 

Próbowali na nie odpowiedzieć specjaliści z Goddard Space Center z NASA. W swoich badaniach, opublikowanych w czasopiśmie Publications of Astronomical Society of the Pacific, przeanalizowali próbki znanych układów planetarnych i doszli do wniosku, że planety z oceanami są częstym zjawiskiem w naszej galaktyce. Aby się tego dowiedzieć, naukowcy próbowali oszacować, ile egzoplanet ma aktywność geologiczną, której towarzyszą emisje materii, prawdopodobnie będą to w stanie dostrzec dopiero teleskopy zbudowane przez naukowców przyszłych pokoleń.

Kriowulkany na Enceladusie - źródło: NASA

Już teraz wiemy jednak na pewno, że emisje wody w przestrzeń kosmiczną następują na księżycach Europa i Enceladus, więc możemy powiedzieć, że ponad wszelką wątpliwość, że pod skorupą lodową tych ciał znajdują się oceany i mają one wystarczającą ilość energii, aby wesprzeć te emisje. Dlatego wskazuje się te obiekty jako prawdopodobnie zamieszkałe przez życie pozaziemskie. A skoro tak, to podobnych warunków można też poszukać na innych układach planetarnych.

 

Naukowcy wybrali 53 znane planety pozasłoneczne, które nie są większe niż 2 promienie Ziemi i nie ważą więcej niż 8 mas Ziemi, i oszacowali, ile ciepła mogą uwolnić takie planety. Przykład Układu Słonecznego mówi, że istnieją dwa źródła własnego ciepła - rozpad pierwiastków promieniotwórczych w skorupie i płaszczu oraz skutki pływowe innych ciał. W przypadku Ziemi energia rozpadu jest uwalniana w postaci ruchów wulkanicznych i tektonicznych. Na satelitach, takich jak Europa, Enceladus, Tryton, obserwowany jest kriowulkanizm i ruch skorupy lodowej.

 

Obliczenia wykazały, że ponad jedna czwarta wybranych egzoplanet (26% lub 14 z 53) ma większe szanse na oceany, a uwalnianie energii większości z nich przekracza uwalnianie energii w Europie lub Enceladusie. Wiedza na temat uwalniania energii przez planetę jest niezwykle ważna przy ocenie jej możliwości do zamieszkania. Na przykład zbyt duża aktywność wulkaniczna może zmienić powierzchnię w pozbawioną życia pustynię, a emitowane gazy jednocześnie zatruć całą atmosferę. Przeciwnie, zbyt słaba aktywność może prowadzić do braku gazów cieplarnianych w cienkiej atmosferze.

 

 

Ponadto naukowcy zbadali słynny układ planetarny TRAPPIST-1, składający się z siedmiu planet stałych, z których trzy znajdują się w strefie zamieszkania. Według obliczeń NASA cztery planety tego układu - e, f, g, h - mogą mieć oceany. Według naukowców uzyskane szacunki mogą wskazywać, na jakie cele należy zwrócić uwagę podczas badań przy użyciu nowych teleskopów. Jednym z nich będzie długo oczekiwany kosmiczny teleskop Jamesa Webba. 

 

Naukowcy z Instytutu SETI i Uniwersytetu Purdue analizowali nachylenie orbity Deimosa, marsjańskiego księżyca. Badacze doszli do wniosku, że orbitę tego księżyca można wyjaśnić tylko w jeden sposób – miliardy lat temu, Mars musiał posiadać pierścień.

 

Przez bardzo długi czas, naukowcy byli przekonani, że odkryte w 1877 roku dwa marsjańskie księżyce były wcześniej asteroidami, które zostały przechwycone przez planetę. Ponieważ ich orbity leżą niemal na tej samej płaszczyźnie co równik Marsa, księżyce musiały powstać w tym samym czasie, co sama planeta. Jednak orbita Deimosa jest nachylona o 2 stopnie. Wcześniej naukowcy nie przywiązywali do tego większej wagi.

 

W 2017 roku, David Minton, profesor na Uniwersytecie Purdue oraz jego ówczesny student Andrew Hesselbrock zauważyli, że wewnętrzny księżyc Marsa, Fobos, traci wysokość. W przyszłości, jego orbita obniży się do tego stopnia, że siły pływowe rozerwą go na drobne fragmenty, które stworzą pierścień. Naukowcy doszli do wniosku, że przez kilka miliardów lat mogły istnieć generacje marsjańskich księżyców, które po zniszczeniu tworzyły pierścień, natomiast pierścienie mogły dawać początek nowym, mniejszym księżycom.

Dejmos – źródło: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona

Przeprowadzone symulacje numeryczne zdają się potwierdzać nową teorię. Nachylenie orbity Deimosa, jak wskazują naukowcy, może wynikać z rezonansu orbitalnego 1:3 z dawnym księżycem „proto-Fobosem”, którego masa była 20 razy większa od masy Fobosa. Co więcej, Dejmos ma kilka miliardów lat, natomiast Fobos może mieć zaledwie 200 milionów lat.

 

W 2024 roku, japońska agencja JAXA zamierza wysłać statek kosmiczny na Fobosa, aby pobrać próbki z jego powierzchni i dostarczyć je na Ziemię. Badania materiału księżycowego mogą potwierdzić, lub ewentualnie odrzucić nową teorię.