Naukowcy odkryli, źródło tak zwanego promieniowania gamma z „pustego nieba”. Jego pochodzenie nie zostało jeszcze poznane, ale zdaniem badaczy, jest ono powiązane z galaktykami, w których zachodzi proces formowania się gwiazd. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Nature.

Promienie gamma są najbardziej energetyczną formą promieniowania we wszechświecie. Niektóre z nich, są związane z aktywnymi jądrami galaktyk, w których znajdują się supermasywne czarne dziury, podczas gdy inne z pozostałościami po supernowych. Promienie gamma, pojawiają się jednak nawet w obszarach pozornie pustego nieba.

Źródła promieniowania gamma we wszechświecie (NASA)

Naukowcy z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego wraz z kolegami z innych instytucji, szczegółowo przeanalizowali dane z Kosmicznych Teleskopów Hubble'a i Fermiego. W toku badań doszli do wniosku, że promienie "pustego nieba" muszą pochodzić z galaktyk tworzących gwiazdy. Autorzy potwierdzili swoje ustalenia za pomocą symulacji komputerowych. Zgodnie ze słowami jednego z autorów artykułu, dr Matt'a Roth:

„Modelowaliśmy promieniowanie gamma ze wszystkich galaktyk we wszechświecie i porównaliśmy nasze wyniki z przewidywaniami dla innych źródeł. Okazało się, że to galaktyki gwiazdotwórcze, a nie aktywne jądra galaktyk, wytwarzają większość tego rozproszonego promieniowania.”

„To ważny kamień milowy, aby w końcu odkryć pochodzenie promieniowania gamma, i rozwikłać zagadkę wszechświata, którą astronomowie próbują rozwiązać od lat sześćdziesiątych.”

Wykorzystując dane z teleskopów kosmicznych, naukowcy przeanalizowali najważniejsze parametry wielu galaktyk – masę całkowitą, rozmiar fizyczny, odległość od Ziemi oraz tempo powstawania w nich gwiazd. Według autorów, promienie gamma powstają, gdy strumienie cząstek kosmicznych wyrzucanych przez galaktyki gwiazdotwórcze, poruszają się z prędkością bardzo bliską prędkości światła i zderzają się z gazem międzygwiazdowym.

Autorzy mają nadzieję, że ich odkrycie pomoże astronomom rozwikłać inne tajemnice wszechświata, w tym jedno z centralnych pytań astrofizyki – jakie cząstki składają się na ciemną materię. Naukowcy opracowują obecnie mapy nieba w zakresie promieniowania gamma, które można wykorzystać do interpretacji obserwacji z teleskopów nowej generacji, takich jak Cherenkov Telescope Array (CTA).

Astronomowie z University of Keele (Wielka Brytania) po raz pierwszy przechwycili sygnały z nieznanych wcześniej gwiazd i odległych galaktyk. Ich źródłem jest Wielki Obłok Magellana. Nowe odkrycie, zostało ogłoszone w artykule opublikowanym w czasopiśmie naukowym Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Naukowcy wykorzystali radiointerferometr Australian Square Kilometer Array Pathfinder (ASKAP), do zbadania struktury nieregularnej galaktyki sąsiadującej z Drogą Mleczną. Leży ona 158 200 lat świetlnych od Ziemi i zawiera dziesiątki milionów gwiazd. Astronomowie zbadali między innymi Mgławicę Tarantuli. Jest to najbardziej aktywny obszar formowania się gwiazd w Lokalnej Grupie Galaktyk.

Lekkim zaskoczeniem, było złapanie emisji radiowej z odległych galaktyk. Według głównej autorki badania, Clary Pennock, nowy szczegółowy obraz ujawnia tysiące kosmicznych źródeł radiowych, które wcześniej nie były znane ani widoczne. Większość z nich to w rzeczywistości galaktyki oddalone o miliardy lat świetlnych od Wielkiego Obłoku Magellana.

Zwykle takie galaktyki są wykrywane przez aktywność supermasywnych czarnych dziur w ich centrach. Nowe osiągnięcia naukowe i lepsze instrumenty, pozwalają astronomom wykrywać je również, dzięki obszarom w których powstają gwiazdy.

Brytyjscy naukowcy twierdzą, że przejawów życia poza Układem Słonecznym, należy szukać nie tylko na egzoplanetach podobnych do Ziemi. Astronomowie, powinni również zwracać uwagę na planety, które bardzo się od niej różnią. Artykuł uzasadniający takie podejście, został opublikowany w czasopiśmie The Astrophysical Journal.

Prowadząc poszukiwania śladów życia pozaziemskiego, astronomowie szukają zwłaszcza egzoplanet, o takich samych rozmiarach, masie, temperaturze i składzie atmosferycznym jak Ziemia. Przyjęto iż tego typu obiekty, muszą znajdować się w odpowiedniej odległości od swojej macierzystej gwiazdy. Naukowcy z Cambridge Institute of Astronomy, kierowani przez dr Nikku Madhusudhana, doszli jednak do wniosku, że życie może funkcjonować, na zupełnie innym typie planety.

Mowa tu o gorących światach, pokrytych oceanem, z atmosferą bogatą w wodór. Jako przykład podali oni K2-18b, egzoplanetę krążącą wokół czerwonego karła K2-18, znajdującą się około 111 lat świetlnych od Ziemi. Ta planeta, okrąża swoją gwiazdę w 33 dni i zawiera wodę w swojej atmosferze. Wśród odkrytych dotąd egzoplanet, jest sporo takich obiektów. W zasadzie, jest ich znacznie więcej niż planet typu ziemskiego.

Wcześniej naukowcy nazywali je super-Ziemami lub mini-Neptunami, w zależności od ich gęstości. Większość minineptunów jest 1,6 lub więcej razy większa niż Ziemia, ale mniejsza niż Neptun. Tradycyjnie uważa się, że są one zbyt duże, aby mieć skaliste głębiny, a temperatura pod ich atmosferą jest zbyt wysoka, aby podtrzymywać życie.

Autorzy proponują wyodrębnienie takich egzoplanet w osobnej klasie, którą nazwali Hycean. Szczegółowa analiza zakresu warunków panujących na tych planetach, doprowadziła badaczy do wniosku, że w określonych warunkach, mogą one podtrzymywać życie mikrobiologiczne. Zdaniem naukowców, przypominałoby ono analogiczne mikroorganizmy, żyjące w najbardziej ekstremalnych środowiskach wodnych na Ziemi.

Zmiana paradygmatu w kwestii planet zdatnych do podtrzymania życia, może sprawić że dostępny obszar poszukiwań, stanie się jeszcze większy. Autorzy zauważyli, że większe rozmiary, wyższe temperatury i bogate w wodór atmosfery planet Hycean sprawiają, że ich sygnatury są znacznie lepiej widoczne w obserwacjach spektroskopowych niż planety ziemskie.

Naukowcy sporządzili już nawet listę potencjalnych światów, które należałoby poddać szczegółowym badaniom za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, który ma wkrótce trafić na orbitę Ziemi. Wszystkie te egzoplanety krążą wokół czerwonych karłów w odległości 35-150 lat świetlnych od nas.