Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, jeden z najnowocześniejszych instrumentów obserwacyjnych na orbicie, dostarczył naukowcom nieoczekiwanych informacji o egzoplanecie WASP-17 b. Wykorzystując instrument średniej podczerwieni (MIRI), astronomowie odkryli obecność nanokryształów kwarcu w obłokach tej odległej planety. Wynik ten wprowadza nowy wymiar do badań nad składem atmosferycznym egzoplanet i wskazuje na ewolucyjne i chemiczne procesy, których nie rozumiemy w pełni.

Dr Nicole Lewis z Uniwersytetu Cornell podkreśliła, że „odkrycie cząstek krzemionki na WASP-17 b to krok milowy w nauce o egzoplanetach, który prowokuje nas do przemyślenia naszych obecnych teorii na temat składu i dynamiki atmosferycznej gazowych gigantów”.

Wykorzystując MIRI, badacze uzyskali widmo transmisyjne, które ujawniło obecność krzemionki krystalicznej (SiO2), popularnie znanej jako kwarc, w obłokach egzoplanety. Analiza zmiany jasności w zakresie 28 pasm fal średniej podczerwieni podczas tranzytu planety pozwoliła zidentyfikować ilość światła, które jest absorbowane przez atmosferę egzoplanety. Specyficzna cecha o wielkości 8,6 mikrona sugeruje, że cząstki krzemu odgrywają kluczową rolę w pochłanianiu promieniowania.

Fakt, że kwarc - minerał powszechny na naszej planecie - został znaleziony w takich ilościach na egzoplanecie, stanowi wyzwanie dla naszej aktualnej wiedzy o rozmieszczeniu minerałów w kosmosie. Dr Hannah R. Wakeford z Uniwersytetu w Bristolu zauważyła, że „obecność nanokryształów kwarcu w obłokach WASP-17 b wskazuje na fascynujące i nieznane procesy chemiczne zachodzące w atmosferze tej odległej planety.”

Pierwsza egzoplaneta została odkryta zaledwie w 1992 roku. W ciągu niespełna trzech dekad osiągnęliśmy postępy w technologii obserwacyjnej, które pozwalają nam rozpoznawać składniki atmosferyczne tych odległych światów. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, który rozpoczął działalność w 2021 roku, ma potencjał, by dostarczyć nam jeszcze głębszych wglądów w tę fascynującą dziedzinę.

„Odkrycie nanokryształów kwarcu przy użyciu teleskopu Webba jest doskonałym przykładem jego zdolności do zgłębiania tajemnic egzoplanet. Te wczesne wyniki są zapowiedzią dalszych fascynujących odkryć, które czekają na nas w najbliższej przyszłości” - komentuje Dr David Grant z Uniwersytetu w Bristolu.

Wspomniane odkrycie jest przełomowe nie tylko dla zrozumienia WASP-17 b, ale również dla całego naszego rozumienia procesów formowania planet i chemii atmosferycznej. W miarę rozwoju naszych technologii obserwacyjnych i zgłębiania tajemnic wszechświata, możemy spodziewać się kolejnych zaskakujących odkryć dotyczących odległych światów.