Zaskakujące odkrycie w Gromadzie Feniksa - nadal powstają tam gwiazdy, astronomowie nie wiedzą dlaczego

Międzynarodowy zespół astronomów dokonał zaskakującego odkrycia w Gromadzie Feniksa, jednej z najmasywniejszych znanych gromad galaktyk. W centralnej galaktyce tej gromady gwiazdy nadal aktywnie powstają, co przeczy powszechnie przyjętym teoriom dotyczącym starzenia się galaktyk. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Nature.

Gromada Feniksa, oddalona o 5,8 miliarda lat świetlnych od Ziemi, zawiera co najmniej 42 zidentyfikowane galaktyki, choć ich liczba może sięgać nawet tysiąca. W przeciwieństwie do innych starych galaktyk, w których proces formowania się gwiazd ustał z powodu braku zimnego gazu, centralna galaktyka tej gromady wykazuje intensywną aktywność gwiazdotwórczą.

Zazwyczaj starzenie się galaktyk wiąże się z wyczerpywaniem zasobów zimnego gazu, niezbędnego do powstawania nowych gwiazd. W takich przypadkach galaktyki stają się "wygasłe" i tworzą tzw. "czerwony ciąg". Jednak obserwacje przeprowadzone za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba ujawniły obecność zimnego gazu w centralnej galaktyce Gromady Feniksa, co umożliwia kontynuację procesu formowania się gwiazd.

Dane spektralne uzyskane dzięki teleskopowi pozwoliły naukowcom stworzyć mapę gazu o temperaturach od 100 tysięcy do miliona stopni. Ten gaz, zidentyfikowany na podstawie emisji neonu, jest powiązany z obszarami aktywnego powstawania gwiazd. Odkrycie to sugeruje, że procesy chłodzenia gazu w gromadach galaktyk mogą być bardziej powszechne, niż wcześniej sądzono, i odgrywać kluczową rolę w formowaniu się najmasywniejszych galaktyk we Wszechświecie.

Gromada Feniksa stanowi wyjątkową okazję do zbadania mechanizmów powstawania gwiazd w dużych strukturach kosmicznych. Ze względu na rzadkość i trudność w wykrywaniu takich przypadków, dalsze badania tej gromady mogą dostarczyć cennych informacji na temat ewolucji galaktyk oraz procesów chłodzenia gazu w kosmosie.