Polscy astronomowie odkryli czarną dziurę, która pożera gigantyczną planetę

Kategorie: 

Galaktyka NGC 4845 - źródło: NASA/ teleskop Hubbla

Europejski teleskop orbitalny XMM-Newton pomógł odkryć coś niezwykłego. W galaktyce NGC 4845 zlokalizowano gigantyczną czarną dziurę pochłaniającą szczątki wielkiej planety gazowej nawet trzydziestokrotnie większej od Jowisza. Odkrycia dokonali polscy astronomowie.

 

To pierwszy raz, gdy udało się zobaczyć skutek pochłaniania przez czarną dziurę obiektu innego rodzaju niż gwiazda. Według szacunków naukowców, zewnętrzne warstwy tego odległego „Jowisza "zostały już wchłonięte przez czarną dziurę, przez co planeta straciła 10% swojej masy. Najwyraźniej gęsty rdzeń gazowego giganta czy wręcz już nieudanej gwiazdy, nadal kręci się wokół czarnej dziury tworząc osobliwy dysk akrecyjny.

 

Za odkryciem stoi zespół astronomów pod kierownictwem Marka Nikołajuka z Uniwersytetu w Białymstoku. Nasi astronomowie zobaczyli czarną dziurę w centrum odległej galaktyki NGC 4845, analizując dane zebrane przez orbitujące obserwatorium XMM-Newton, a także japońską Maxi X-ray znajdującą się na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Nikołajuk i jego współpracownicy odkryli niezwykłą czarną dziurę przez przypadek, gdy w styczniu 2011 roku studiowali rentgenowską emisję pobliskich galaktyk.  Podczas obserwacji astronomowie zauważyli, że niektóre ze zdjęć NGC 4845 świeci jasno w promieniach rentgenowskich, czego nie obserwowano w poprzednich dekadach.  Naukowcy się tym zainteresowani i po szczegółowym badaniu ustalili źródło emisji w promieniowaniu rentgenowskim, a także jego moc i zasięg.

 

Stwierdzono, że NGC 4845 zmieniła widoczność w paśmie rentgenowskim z powodu czarnej dziury w jej centrum zajętej anihilacją i rozdzieraniem stosunkowo małego obiektu.  Astronomowie szacują, że masa obiektu to od 14 do 30 razy masa Jowisza, co sprawia, że ów  " mega Jowisz" to raczej niewielki brązowy karzeł. Według Nikołajuka i jego kolegów zebrane przez nich dane na temat tej „konsumpcji” dokonanej przez czarną dziurę pomoże przygotować się do podobnego zdarzenia, do którego dojdzie w drugiej połowie 2013 r., kiedy czarna dziura w centrum naszej galaktyki Sgr * rozpocznie absorbcję dużej chmury gazu.

 

 

Ocena: 

5
Średnio: 5 (1 vote)
Dodaj komentarz