Magnetar pędzący z zawrotną prędkością podważa teorie powstania gwiazd neutronowych

Naukowcy badający naszą galaktykę Drogę Mleczną dokonali intrygującego odkrycia, które może zrewolucjonizować rozumienie jednych z najbardziej enigmatycznych obiektów we Wszechświecie. Gwiazda neutronowa SGR 0501+4516, sklasyfikowana jako magnetar, porusza się przez przestrzeń kosmiczną z oszałamiającą prędkością przekraczającą 177 tysięcy kilometrów na godzinę, podważając dotychczasowe teorie dotyczące powstawania tych niezwykłych obiektów.

Magnetar SGR 0501+4516 należy do elitarnego grona zaledwie 30 znanych tego typu obiektów w naszej galaktyce. Choć został odkryty już w 2008 roku, dopiero najnowsze badania ujawniły jego niezwykłe właściwości i zagadkowy charakter ruchu. Obiekt znajduje się w odległości około 15 tysięcy lat świetlnych od Ziemi, co w skali kosmicznej jest względnie bliskim sąsiedztwem.

Magnetary to szczególny rodzaj gwiazd neutronowych – niezwykle gęstych pozostałości po gwiazdach, które eksplodowały jako supernowe. Ich wyróżniającą cechą jest niewiarygodnie potężne pole magnetyczne, przekraczające wszystko, co znamy na Ziemi i w jej otoczeniu. W przypadku SGR 0501+4516, naukowcy obliczyli, że jego pole magnetyczne jest około sto bilionów razy silniejsze od ziemskiego pola magnetycznego.

Aby zobrazować potęgę tego pola, NASA przytacza dwa dramatyczne przykłady: gdyby magnetar przeleciał w odległości dwukrotnie bliższej niż Księżyc, wszystkie karty bankowe na całej Ziemi zostałyby natychmiast zdezaktywowane. Jeszcze bardziej przerażająca jest perspektywa znalezienia się w pobliżu tego kosmicznego monstrum – człowiek znajdujący się w odległości mniejszej niż tysiąc kilometrów od magnetara zostałby dosłownie rozerwany na cząstki elementarne.

Jednak to nie tylko niezwykłe właściwości magnetyczne tego obiektu stanowią zagadkę dla astronomów. Najnowsze obserwacje przeprowadzone przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Hubble'a oraz sondy Gaia wykazały, że SGR 0501+4516 porusza się z nieproporcjonalnie dużą prędkością i – co jeszcze bardziej intrygujące – w kierunku, który jest trudny do wyjaśnienia na podstawie dotychczasowych teorii.

Przez lata naukowcy zakładali, że magnetar SGR 0501+4516 powstał z pozostałości supernowej HB9. Jednakże nowe dane podważają tę hipotezę – gwiazda neutronowa porusza się zbyt szybko i w niewłaściwym kierunku, aby można ją było powiązać z tym konkretnym wybuchem supernowej. To odkrycie stawia pod znakiem zapytania powszechnie akceptowaną teorię dotyczącą pochodzenia magnetarów.

„To fascynujące, jak pojedynczy obiekt astronomiczny może podważyć nasze dotychczasowe rozumienie procesów kosmicznych" – komentują astronomowie zaangażowani w badania. Obserwacje SGR 0501+4516 sugerują, że mechanizmy odpowiedzialne za powstawanie magnetarów mogą być bardziej złożone niż dotychczas sądzono.

Niezwykła prędkość magnetara wskazuje, że podczas jego narodzin musiało dojść do asymetrycznego wybuchu supernowej lub innego gwałtownego zjawiska, które nadało mu potężny impet. Alternatywnie, jego trajektoria mogła zostać zmieniona przez interakcje grawitacyjne z innymi obiektami podczas podróży przez galaktykę.

Odkrycie to otwiera nowe pytania badawcze: Czy inne magnetary również poruszają się z podobnymi prędkościami? Jakie mechanizmy naprawdę odpowiadają za powstanie tych obiektów? Czy istnieje alternatywna droga formowania się gwiazd neutronowych o ekstremalnie silnych polach magnetycznych?

Naukowcy planują kontynuować obserwacje SGR 0501+4516 oraz innych magnetarów, wykorzystując najnowocześniejsze teleskopy i instrumenty, aby lepiej zrozumieć te tajemnicze obiekty. Badania te mogą ostatecznie doprowadzić do rewizji naszego rozumienia ewolucji gwiazd i procesów zachodzących po wybuchach supernowych.

Tym samym, niepozorny z pozoru obiekt kosmiczny staje się kluczem do głębszego poznania fundamentalnych praw rządzących Wszechświatem i jego najbardziej ekstremalnymi zjawiskami.