Astronomowie korzystając z tzw. Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) wykryli największą jak do tej pory żółtą gwiazdę.

Żółty hiperolbrzym otrzymał nazwę HR 5171 i należy do podwójnego systemu gwiezdnego, znajdującego się około 12 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Gwiazda ta jest tak ogromna, że można ją zobaczyć gołym okiem.

Co ciekawe, żółty hiperolbrzym posiada "partnera", który znajduje się tak blisko HR 5171, że dotykają się tak jak zaprezentowano na powyższej wizji artystycznej. Astronomowie zdołali odkryć ten system gwiezdny stosując technikę, znaną jako interferometria, która łączy światło zebrane z wielu pojedyńczych teleskopów, tworząc jedno wielkie urządzenie.

Żółte hiperolbrzymy są rzadkim zjawiskiem a w Drodze Mlecznej odkryto jedynie kilkanaście takich obiektów. HR 5171 należy do klasy największych i najjaśniejszych znanych gwiazd, które są z reguły niestabilne i szybko się zmieniają. Dla porównania, nowo odkryty hiperolbrzym jest aż 1 300 razy większy od Słońca. Obiekt ten znajduje się również w dziesiątce największych znanych gwiazd oraz jest o 50% większy od Betelgezy - czerwonego nadolbrzyma.

Astronomowie pracujący na teleskopie Hubble'a byli świadkami unikalnego zjawiska. Dosłownie na ich oczach rozpadała się ogromna asteroida P/2013 R3. Obiekt ekspandował swoimi szczątkami. Można było policzyć dziesięć dużych fragmentów.

NASA potwierdziła, że obserwowaliśmy rozpad ciała niebieskiego i to pierwszy raz w takich szczegółach i kolejnych fazach. Często zdarzało się tak, że eksplodowały w ten sposób komety, które nie wytrzymywały temperatury Słońca. Ostatnio spotkało to przecież osławioną kometę ISON.

Tym razem jest inaczej, bo eksploduje asteroida a tego jeszcze w astronomii nie było, więc wszyscy patrzą i jeszcze nie komentują tego zdarzenia. Warto jednak pamiętać, że wedle nauko komety składają się z lodu, kamieni, skał, rud metali i innych to właśnie stopiony lód zostawia charakterystyczny warkocz komety.

^{Asteroida 2013 R3 w jednej z faz rozpadu - Źródło: NASA/HST}

Asteroidy z kolei składają się ze skały, czyli kamienia. Są to rzekome najmniejsze cząstki budulcowe skalistych planet. Jak zatem wyjaśnić jego eksplozję? NASA twierdzi, że mógł on być tak zwaną kruchym asteroidą, która rozpada się na skutek obrotów ze względu na nieregularny kształt.

^{Asteroida 2013 R3 w kolejnych fazach rozpadu - Źródło: NASA/HST}

Jednak ta wersja jest trudna w obronie, ponieważ gdy rozpadają się komety zwykle nadal szczątki lecą wzdłuż oryginalnej orbity, ale fragmenty P/2013 R3 zachowują się dziwnie, ponieważ tworzą trzy grupy, które są rozproszone w stosunku do centrum asteroidy i to w różnych kierunkach. Wygląda to tak, jakby w środku ciała niebieskiego coś eksplodowało, co zmieniło trajektorię.

Pozostałości po asteroidzie P/2013 R3 to około 200 ton. Zapewne wiele szczątków spłonie zbliżając się zbyt blisko do Słońca, ale pewna ich ilość może się dalej rozpadać i część z nich ma szanse dolecieć do naszej planety. Będziemy je mogli obserwować w postaci deszczu meteorów.

Wczoraj cały astronomiczny świat ekscytował się przelotem odkrytej kilka dni temu trzydziestometrowej asteroidy 2014 DX110. Okazuje się, że w drodze są kolejne obiekty. Nie są to na szczęście duże asteroidy, ponieważ oba obiekty mają najwyżej po kilkanaście metrów średnicy. Asteroidy te przejdą jednak znacznie bliżej Ziemi niż wspomniana 2014 DX110.

Pierwszy z nowoodkrytych obiektów przeleciał dzisiaj nad ranem.Zauważono go dosłownie kilkanaście godzin przedtem. Z tego powodu nie nadano mu jeszcze oznaczenia i pozostaje pod tymczasową sygnaturą VE1E9BE.

Obiekt miał około 10 metrów średnicy i minął Ziemię w odległości mniej więcej 170 tysięcy kilometrów. Nawet jednak gdyby tej wielkości ciało niebieskie było na kursie kolizyjnym z naszą planetą, jest duża szansa, że spłonęłoby w atmosferze.

Kolejny z nowo odkrytych obiektów to asteroida 2014 EC, która dzisiaj o 21:25 czasu uniwersalnego znajdzie się w odległości 62 tysięcy kilometrów od naszej planety. To znaczne zbliżenie, ale obiekt ten również mierzy najwyżej kilka do kilkunastu metrów średnicy.

Niepokojące jest znaczne zwiększenie częstotliwości takich przelotów jaki obserwujemy w ostatnich dniach. Miejmy nadzieje, że naukowcy staną na wysokości zadania i zdołają poprawić czas detekcji takich obiektów, ponieważ takie informacje mogą jeżyć włosy na głowie.

Nowo odkryta asteroida z grupy Apollo, oznaczona 2014 DX110, dokona bezpiecznego przejścia w pobliżu naszej planety. Do zdarzenia dojdzie 5 marca 2014 roku około 21:07 czasu uniwersalnego.

Szacowana średnica tego obiektu to 30 metrów, a przeleci on w mniejszej odległości niż średni dystans z Ziemi na Księżyc. W perygeum asteroida 2014 DX110 znajdzie się około 290 tysięcy kilometrów od nas (0,9 LD), dlatego taki przelot jest czymś zdecydowanie wyjątkowym. Obiekt porusza się ze średnią prędkością szacowaną na 14,85 km/s.

Asteroida 2014 DX110 została odkryta dopiero 28 lutego, czyli na tydzień przed największym zbliżeniem. Niestety nie daje to zbyt wiele czasu na misję ratunkową i gdyby to ciało niebieskie było jednak na kursie kolizyjnym z Ziemią spowodowałoby nawet większe szkody niż 19 metrowa asteroida, która ponad rok temu spadła na Uralu w Rosji.

^{Źródło: NASA/JPL}

Przelot tego obiektu będzie można śledzić również za pomocą internetowych przekazów wideo z teleskopów naziemnych. Sesja obserwacyjna rozpocznie się 5 marca 2014 roku o godzinie 21:30 czasu polskiego. Do wyboru internautów są transmisje z Virtual Telescope Project oraz SLOOH space camera.