Teleskop Hubble uchwycił jedno z ciekawszych zdjęć, mowa tutaj o gromadzie kulistej, noszącej nazwę "Messier 15".  To jasne skupisko zawiera nawet do 100 000 gwiazd, aczkolwiek niewykluczone jest, że może zawierać również rzadki rodzaj czarnej dziury.

 

Gromada ta leży w odległości 35 000 lat świetlnych od Ziemi i znajduje się w gwiazdozbiorze "Pegaza". Gwiazdy te mogą mieć prawdopodobnie do 12 milionów lat. Masa ich jest skupiona coraz to bliżej centrum. Widoczne na obrazie niebieskie gwiazdy są bardzo gorące, zaś złociste chłodniejsze, sama gromada jest jedną z najgęstszych znanych nauce.

^{Gromada M15 widziana za pomocą teleskopu Hubble'a - źródło: NASA/HST}

Astronomowie badając to skupisko za pomocą tego samego teleskopu, odnotowali w 2002 roku, że w samym centrum może się znajdować zbiór gwiazd neutronowych lub czarna dziura. Jest większe prawdopodobieństwo tej opcji, ponieważ podobne elementy znaleziono kiedyś w gromadzie zwanej "Mayall I".

^{Gromada kulista M15 widziana za pomocą naziemnego teleskopu}

Powstawanie tej czarnej dziury może być efektem, albo łączenia się kilku mniejszych tworów tego typu, bądź wynikiem zderzania się masywnych skupisk gwiazd. Astronomowie nie wykluczają też trzeciej możliwości, mówi ona, że powstawanie tam czarnych dziur mogło nastąpić wraz z Wielkim Wybuchem.

 

Pod względem masy znajdują się najczęściej pomiędzy gwiazdami masowymi i supermasywnymi czarnymi dziurami spotykanymi w centrach galaktyk. Prowadzone obserwacje mogą nam dać więcej informacji na temat rozwoju i powiększania się czarnych dziur w gromadzie "Messier 15" oraz w samych galaktykach.

 

 

 

Indyjska agencja kosmiczna ISRO osiągnęła spektakularny sukces. Udało im się osiągnąć prędkość ucieczki i katapultować w kierunku Marsa swój pierwszy międzyplanetarny pojazd kosmiczny o nazwie Mars Orbiter Mission, albo w skrócie MOM.

 

Indyjski program kosmiczny osiągnął niebywały progres. W tym samym czasie, kiedy Chińska Agencja Kosmiczna rozpoczęła misję na Księżyc Hindusi wysłali skutecznie misję na Marsa. Orbiter MOM to pierwsza sonda badawcza Indii umieszczona na innej planecie.

 

Został on wyniesiony 5 listopada 2013 roku z kosmodromu w Srihakota. Dokonała tego indyjska rakieta nośna PSLV. Potem na jakiś czas ważący 1,3 tony orbiter stał się satelitą Ziemi. Sprawdzono wszystkie systemy i 1 grudnia dokładnie o 00:49 czasu indyjskiego odpalono moduł typu booster zasilany paliwem płynnym, który skierował sondę na 300 dniową podróż na Marsa. Booster wystrzelił MOM z prędkością 647 metrów na sekundę i pochłonął do tego celu 198 kg paliwa.

 

Planowo orbiter MOM powinien dotrzeć na Marsa 22 września 2014 roku. Po drodze planowane są korekty trajektorii o ile będą konieczne. Wszystko w tej misji wykonywane jest po raz pierwszy. Co ciekawe równocześnie z nim na Marsa leci amerykański MAVEN i oba mają podobne cele, ponieważ między innymi będą badać marsjańską atmosferę.

^{Zdjęcie Ziemi wykonane urządzeniem MCC podczas orbitacji wokół naszej planety - foto: ISRO}

MOM ma na pokładzie przede wszystkim detektor metanu, charakterystycznego gazu wytwarzanego przez organizmy żywe.  Na pokładzie jest też urządzenie MCC (Mars Color Camera), które zdołało zaprezentować możliwości wykonywania zdjęć Ziemi w wysokiej rozdzielczości.

 

Oprócz naukowych celów misja ma też cele technologiczne, którymi jest przede wszystkim stworzenie działającego systemu komunikacji międzyplanetarnej. Pomyślne doprowadzenie misji MOM do tego etapu pozwala stwierdzić, że jest duże prawdopodobieństwo, że naukowcy z Indii zdołają przeprowadzić ją do końca.